તાસીર જુદી છે - રિવ્યુ

"તાસીર જુદી છે" ગઝલ સંગ્રહના સર્જક અને ગુજરાતી કાવ્યજગતમાં આગવી ઓળખ ઊભી કરનાર સુ.શ્રી લક્ષ્મીબેન ડોબરિયાનો પરિચય એમની રચનાઓ થકી થયો.એમને રૂબરૂ મળ્યા વગર કહી શકુ કે; તેઓ સરળ અને સાલસ વ્યક્તિત્વના માલિક છે. તેમનું આ વ્યક્તિત્વ " સ્વની ઓળખ, ભીતરની ખોજ અને જાત સાથે વાત માટેની મથામણ"નું પરિણામ છે..જુઓ તેમની શેરિયત જ આ વાતની સાક્ષી પૂરે છે. * મારી બધી યે વાતની તાસીર જુદી છે, ભીતર પડી એ ભાત જુદી છે. * થોડા ઘણાં તનાવથી અજવાળું થાય છે, ખુદને કરેલી રાવથી આજવાળું થાય છે. * લઈ ઉછીનું દર્દ, ને ક્યારેક તું, કાઢ મનનું માપ ચીલો ચાતરી. * મેં પ્રથમ આ જાતને ઓગાળી હતી, એટલે સંબંધ તેજોમય થયો. * મારો મને પરિચય સ્હેજે થયો;તો જ્યારે, રહેવાનું ઋણ કાયમી એ વાસંતી વરસનું. આ જાત ઓગળી તો હોવાનો અર્થ જાણ્યો, ને મૂલ્ય થ્યું સવાયું આ પ્રેમની જણસનું. મારા સિવાય બીજું આ કોણ છે અરીસે ? પ્રતિબિંબ શું ઝિલાયું, ત્યાં ભીતરી કણસનું ? * મારાથી પણ જરાક મને પર કરી શકે, હોવું તમારું બસ મને સદ્ધર કરી શકે. ખુલ્લું હૃદય જો રાખ તો હળવાશ લાગશે, તાજા વિચારો ભીતરે હરફર કરી શકે. * તમને મળ્યા પછી હું મને ઓળખી ગઈ, ને, આયનાની જૂઠી ચમક ઓસરી ગઈ. * ભીતરી અસબાબને પામી શકો, માર્ગ ભૂલેલાના નકશા થઈ જુઓ. * પોતીકો છે અવાજ ને પોતીકું મૌન છે, અજ્વાળું લઈ ઉછીનું ગુજારો નથી કર્યો. * લ્યો, પુરાવો મારી ઊંચી પહોંચનો, મારાથી મારા સુધી પહોંચાય નહીં. * હાથ હો ખાલી ભીતરે જોજે, મૂડી ત્યાં બેહિસાબ હોઈ શકે. * પડઘો પડે કે ના પડે એ વાત ગૌણ છે, ભીતરનો આર્તનાદ છે, એ ધ્યાનમાં જ છે. * કોણ છું ? ના પ્રશ્નથી ખુદને પડકારી જુઓ. * વિસ્તાર મારો જે થયો સંજોગવશ થયો, મારી જ સામે લીધાં મેં પગલા સમય જતાં. * નામ ક્યાં સ્થાપવાનું જાણું છું ? જાત વિસ્તારવાનું જાણું છું ! * બસ આપણાં જ આંખકાન બંધ છે, બાકી તો આપણાંમાં અમલદાર હોય છે. * જાતને થોડી પલોટી જોઈ મેં, લાગણીની ધાર કાઢી જોઈ મેં. * આપવાના હોય નહિ ઓળખના પત્રો, ભીતરી વ્વિસ્તાર માટે જાગવાનું. * ઓળખ મને જો મારી, મળી જાય તો પછી, એના સુધી એ રીતથી પ્હોંચાય શક્ય છે. * જાત સમેટી અવસર ઉજવું, ચાદર માટે શું કરગરવું ? મ્હોરાને ઝળહળતું રાખી, સ્હેલું ક્યાં છે ખુદને મળવું ? * રહીને સ્થિર ફરવાનો કસબ શીખી ગયા, અમે ભીતર ઉઘડવાનો કસબ શીખી ગયા. * ધારણાં વિસ્તારની કરર્જે પછી, મૂળ પહેલાં ભીતરે ગાળી તો જો. * ભીતરેથી રોજ માંજે છે મને, પ્રશ્ન જાણે ઝળહળાવે છે મને. * 'કોઈ છે' ની લાગણે થઈ, ભીતરેથી રોશની થઈ. * ભૂલોને સ્વીકારું છું, અજવાળું વિસ્તારું છું. * ભાત નોખી પાડવાને લ્હાયમાં, રોજ દર્પણ માંજવાનું હોય નહિ. * મન તાજગીસભર અને જીવંત રહીએ શક્યું, સમજી વિચારી એને મેં માર્યું પ્રમાણસર. * છોડવાનું કંઈ નથી, ખુદને પામી લે પ્રથમ. * થોડો-ઘણો સમયનો તકાજો કબૂલ છે, મારા સુધી જવાનો એ રસ્તો કબૂલ છે. * હાશ કરી મન હેઠું બેઠું, ભીતરના વ્રણ તડકે મૂકી. * ડાળીની જેમ દ્રશ્યને તાજા જ રાખવા, ભીતરના સૌ નકારને કોરાણે મૂકજે. * કોઈ ભીતરથી માર્ગ ચીંધે છે, હું મને આસપાસ રાખું છું. વાર વહેવારે કોરાં કાગળ પર, ખુદને મળવાનું ખાસ રાખું છું. * તૂટ્યું ભરમનું દર્પણ એ ઘાત થઈ સવાઈ, ખુદને મળું છું એવી નિરાંત થઈ સવાઈ. * એકલતા એ સાથ નિભાવ્યો, ભીતરના સૌ વ્રણની સાખે. * ઓટ સમયની ખાળું છું, ભરતી ભીતર લાવું છું. નુસખા સ્થિર થવાના સૌ, જાત વલોવી જાણું છું. * અહમ છોડી જરા તું વાત પોતાની કરી તો જો, અરીસો બોલશે સાચું તું ચહેરાને ધરી તો જો. * જાતને પુરવાર કરવા કેટલું કરવું પડે, ને કદીક તો સાંભળ્યું ન સાંભળ્યું કરવું પડે. * સાત પગલા મેં ભર્યા છે, ખુદની દુ:ખતી રગને ઝાલી. * રસ્તો મળી જવાની છે સંભાવના સખત, કોઈને ભીતરે હું, વિચારી શકું અગર. * પ્હેલાં તું તારી જાત સમેટીને જો પછી, ટૂંકી પડેલી ભાગ્યની ચાદર વિશે વિચાર, "તું કોણ છે ?" નો પ્રશ્ન સતાવે જો રાતાદિ', ઝળહળ તને કરે છે એ જડતર વિશે વિચાર. * કેટલી નજદીક છું મારાથી હું, દૂર એનાથી રહી જાણી શકી. * અહિં ઋણાનુબંધથી બંધાઈને, આખરે તો જીવ ભીતરે જઈ ચડે. * ઉત્તર થઈને અવતરે છે શબ્દસામટાં, પ્રશ્નો કરું છું ખુદને, સમય શારડી વિશે. * મારી આ તાજગીના મૂળમાં તો, જે હૃદયમાં છે એની ઝાંય હશે. * તું કસોટી કરે છે તો જાણ્યું,કે, છે શ્રદ્ધા તનેય મારામાં. * ઓળખ મારી આપું છું, જાતને પારિજાત કરી. * મેં અહમ હળવેકથી છોડ્યો અને, થઈ ગયા અષાઢ જે ચૈતર હતા. * તારો તું મોહ છોડી, ને ચાલ તારી સાથે, હળવાશનો ઈજારો, સ્હેજે મળી જવાનો. * મેં મને મળવાનું બસ ધાર્યં હતું સમજણ થકી, ટાકણું મેં પ્રેમનું માંગ્યું હતું સમજણ થકી, * જાણું છું હું મને શું ? આ એક પ્રશ્ન લઈને, ખુદનો જ ન્યાય કરવા તૈનાત થઈ ગઈ છું. * ખુદને મળી શકો બને એવા બનાવ પણ, તૈયારી રાખવી પડે દેવાની દાવ પણ. * ખુદની સાથે દ્વંદ્વ જ્યાં ચાલ્યા કરે, મન-મગજ એવો અખાડો હોય છે. એ મને લઈ જાય છે મારા સુધી, ખાલીપો મારો રૂપાળો હોય છે. * દાદ એકાંતને હું આપું છું, મૂડી ભીતરની બસ વધારું છું. * હોવું ખુદનું સાબિત કરવા, મૃગજળ દોડે હરણાં જેવું. * બોલવા દે મૌનને, ભીતરી જઝબાત પર. * શું વલણ જરાક બદલ્યું તો નજરમાં આવી ગઈ હું ? આ સવાલથી મેં મારા સુધી પહોંચવા વિચાર્યું. * રંગ નજરમાં ખુદના આવ્યા, પકડી મેં જ્યાં દુ:ખતી રગ. * હું મને એની નજરથી જોઉં છું , એ રીતે મારો થયો વિસ્તાર છે. * લ્યો, સાર મારી જાતનો આ સાંપડ્યો, દુ:ખો સતત ને સુખ અહીં પળભર મળે. * ટાળે છે જ્યાં સવાલ ખૂદના તું, ત્યાં અરીસો નહીં તું તૂટે છે. * થઈ શકે એકાંત જો મંદિર સમું તુંય પણ તારાથી છૂટે શક્ય છે. * અન્યથી તો ઠીક, ખુદથી પર થયા, એ રીતે સોપાન સઘળા સર થયા. * થાય શું એકાંતમાં આથી વધુ ? જાતમાં ખોવાઈને જડવાનું છે. * આમ તો એકાંત બીજું છે જ શું ? ખુદની સાથે જોડનારો તાર છે. * સંવાદ ખુદથી કર પછી ઘડતર થશે, ઘટના હશે ઝીણી છતાં ચણતર થશે. * ભીતરે વિસ્તરું નિ:શેષ થઈ, એમ તારો લગાવ આપી દે. * સ્થાન ખાલીપાનું રાખ્યું સવાયું કેમ કે, હું મને જોઈ શકું છું નોખા અજવાસમાં. * રોજ અહીં એવી રીતે આ ચાક પર ચડવાનું મારું સરનામું પણ મારે, રોજ મને પૂછવાનું ! - લક્ષ્મી ડોબરિયા